ابتدای سخن

تجلی باورها و طلیعه‌ی آیین‌ها

مهدی شفیعی

اسفند، فرصت بهنگامی است که امیدوارانه به سال نو اندیشید و بهار در راه را تهنیت گفت. نوروز، تجلی باورها و طلیعه‌ی آیین‌هاست. سرزمین ما ایران، به میمنت همین آیین‌ها و سنن بالیده است و نام و نشان گرفته است. آداب کهنی که همواره به توحید، نیایش، رستگاری، اخلاق و فضیلت‌های انسانی توجه داشته است. این تاکید و توجه از هنگامی که در سیر و سلوک مردم ریشه دوانید، به همراهی هنر و هنرمندان امیدوار گردید و بر اثر نواندیشی و خلاقیت‌های هنری جاودانه شد.

هنر نمایش، همت فرهیختگانی است که با بهره مندی از این میراث عظیم، پاسدار باورها و حافظ گنجینه‌ای هستند که اصالت و هویت ایران و ایرانیان را در آن می‌توان کشف و جست‌وجو کرد. کوششی مقدس که در این روزگار نیز، تجلی بخش دانایی و مانایی مردمان ماست.

فرصت نیکی است که شادمانی خود را از حسن‌انتخاب «روز ملی هنرهای نمایشی» در هفتمین روز از فروردین و مقارن با آیین‌های جشن طبیعت و حلول سال نو ابراز کنیم.

استقبال هنرمندان تئاتر از این توجه و تاکید، با اجرای بی وقفه‌ی نمایش‌ها در تعطیلات نوروزی، روشن بودن صحنه‌ها و رونق بخشی به شهرها همراه بوده است که تجلی درک هنرمندان تئاتر و مسئولیت‌پذیری اجتماعی است.‌

در روزها و ماه‌های رفته، با اعتقاد به بلوغ تئاتر و امیدواری به اهتمام اهالی تئاتر، شاهد اتفاقات هدفمندی در حوزه‌ی تولید و ترویج تئاتر بوده‌ایم که نتیجه‌ی آن در مطالعه‌ی آمارها و آمایش‌ها مشهود است.

تاکید بر مشارکت هنرمندان در تصمیمات اجرایی تئاتر در استان‌ها با اصلاح اساسنامه و آیین‌نامه‌ی انتخابات انجمن هنرهای نمایشی آغاز گردید و گروه‌های نمایشی پس از ثبت و اخذ پروانه‌ی فعالیت، در فرآیند انتخاباتی آزاد شرکت نموده و منتخبان خود را به عنوان متولیان اجرایی تئاتر در استان‌ها معرفی داشتند. مطالبه‌ای که سال‌های سال فرصت تحقق و تبلور آن به وجود نیامده بود. این رویه‌ی نشاط بخش در ادامه با تفویض بخشی از اختیارات اجرایی رویدادهای تئاتری خاصه در تئاترهای استانی و بخش استانی جشنواره بین‌المللی فجر، مورد استقبال و رضایت هنرمندان قرار گرفت. تجربه‌ای که به پروسه‌ی تربیت نسلی که مسئولانه‌تر به تئاتر اعتقاد و ایمان دارد ختم خواهد شد.

در سال ۹۵ با توجه به افزایش چشمگیر گروه‌های نمایشی و هنرمندان عرصه‌ی تئاتر، ضرورت فراهم آوردن زمینه‌ی مشارکت بخش غیردولتی مورد توجه قرار گرفت که این مهم با توسعه‌ی کالبدی تماشاخانه‌های تئاتری با بهره‌گیری از اعطای مجوز موسسات تک منظوره‌ی هنری رونق پیدا کرد که به خودی خود، اسباب افزایش تولید و توسعه‌ی اماکن اجرای تئاتر را به دنبال داشته است. خوشبختانه این ظرفیت با افتتاح و بهره‌برداری از دیگر پایگاه‌های تئاتری هم چون «پردیس تئاتر» در تهران و «تئاترهای شهر» در استان‌ها مقارن گردید که نویدبخش روزهای پر کار و کارنامه‌ای برای تئاتر خواهد بود.

توجه به نقش آیینه‌گون تئاتر در معرفی ایران امروز و استفاده از این ظرفیت فرهنگی در تحقق اهداف بین‌الملل دولت تدبیر و امید، دیگر شاخصه‌ی کارنامه‌ی تئاتر در سال ۹۵ بود که برگزاری جشنواره‌ای تئاتر در گستره‌ی بین‌المللی با توجه ویژه به فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی، حضور گروه‌های نمایشی موفق در فستیوال‌های معتبر جهانی، برگزاری هفته‌های هنر ایران در دیگر کشورها، عضویت در مجامع معتبر بین‌المللی هم چون ITI ، یونیما و کانون منتقدان جهانی از جمله‌ی تلاش‌های صورت گرفته در این حوزه به شمار می‌رود. در فضای به وجود آمده و رونق بیش از پیش تئاتر، بر تولید آثار نمایشی با بهره مندی از متون‌ نمایش ایرانی، احیا و حفظ گونه‌های متنوع نمایش ایرانی و تقویت ارزش‌ها و فضیلت‌های انسانی از طریق هنرهای نمایشی تاکید گردید که تجلی آن در بسیاری از آثار تولیدی و رویدادهای تئاتری آشکارا مشهود بود.

خرسندیم که با در دسترس قرار گرفتن و امکان انتخاب مضامین و گونه‌های تئاتری که تابعی از برنامه‌های مذکور و توسعه‌ی طرح‌های حمایتی دولت از تولید تئاتر است، اسباب بهره‌مندی بیشتر خانواده‌ها و الگوآفرینی اجتماعی ممکن گردید.

اصرار و اعتقاد به ضرورت تئاتر و نقش اثرگذار آن در تعریف الگوهای اخلاقی باید مسئله‌ی جدی مدیران فرهنگی باشد تا در آتیه‌ی نزدیک بتوانیم ادعای اعجاز تئاتر در درمان نابهنجاری‌های اجتماعی، انعکاس نقش پرورشی و توجیهی تئاتر در نسل آفرینی و بهبود روابط و ترویج فرهیختگی به فردایی بهتر و روشن تر بیندیشیم. بهار طبیعت نزدیک است و بانگ منادی برخاسته است که:‌

پرده بگردان و بزن ساز نو

هین که رسید از فلک آواز نو

.

.

.

.

خوانندگان و علاقمندان محترم می توانند مطلب کامل این مقاله را از طریق مراجعه به سایت www.magiran.com دریافت و مطالعه فرمایند.